Basınç altındaki akışkanların özelliklerini ve davranışlarını düzenleyen sistemlere hidrolik ve pnömatiksistemler adı verilir. Hidrolik sistemler, yağ gibi akışkanlar yardımıyla çalışırken, pnömatik sistemler sıkıştırılmış havayı kullanarak çalışırlar.
Hidrolik Sistemler Nedir?
Akışkan gücün ilkelerini kullanarak kuvveti iletmek için kullanılan sistemlere hidrolik sistemler adı verilir.
Hidrolik Sistemler Nerelerde Kullanılır?
Başta endüstri alanı olmak üzere aşağıdaki alanlarda hidrolik sistemler yaygın olarak kullanılır:
Deniz ve havacılık sektöründe
Fabrikalarda
İş tezgahlarında
Kaldırma işlemini yapan makinelerde
Enerji üretim alanlarında
Hidrolik ve pnömatiksistemler ayrıca inşaat sektöründe de kısmen kullanılır.
Hidrolik Sistemlerin Avantajları
Hidrolik ve pnömatiksistemlerden olan hidrolik sistemlerin birçok avantajı bulunur:
Hidrolik ve pnömatik sistemler uzaktan kontrol edilebilir.
Bakımı ve tamiri son derece kolaydır.
Basınç yükselmelerinde hidrolik sistem devreleri otomatik olarak kontrol edilebilir.
Hidrolik ve pnömatik sistemlerindeki küçük basınçlarla büyük güçler elde edilebilir.
Kolaylıkla yön değiştirebilme özelliğine sahiptirler.
Hidrolik sistemler çalışma sırasında kendi kendisini yağlayabilir.
Hidrolik sistemlerdeki parçalar uzun ömürlüdür.
Sistemin ısıtması ve soğutması kendiliğinden gerçekleşebilir.
Sistem durmadan, hız kontrolü yapılabilir.
Otomatik kumandalar sayesinde birçok sistem tek bir yerden kontrol edilebilir.
Yeni makinelerin tasarlanmasına olanak sağlar.
Hidrolik Devre Elemanları Nelerdir?
Hidrolik ve pnömatik sistemler hidrolik sistemlerindeki devre elemanları; Yağ deposu, filtreler, hidrolik motorlar, hidrolik pompalar, silindirler. Valfler, akümülatörler, bağlantı elemanları ve sızdırmazlık elemanlarıdır.
Hidrolik sistemlerle ilgili daha çok şey öğrenmeye ne dersiniz? O zaman aşağıdaki videoya bir göz atmak isteyebilirsiniz. https://youtu.be/RfVrI2oni3o
Pnömatik Sistemleri Nedir?
Sıkıştırılmış hava ile çalışan sistemlere verilen addır. Hidrolik ve pnömatiksistemler olarak pnömatik sistemler genel olarak otomasyon ve kontrol elemanlarında kullanılırlar.
Pnömatik Sistemler Nerelerde Kullanılır?
Endüstri sektöründe verimliliğin sürekli artırılabilmesi için kullanılırlar. Robotik uygulama gerektiren sektörlerde sıklıkla kullanılırlar. Hidrolik ve pnömatik sistemler aşağıdaki alanlarda kullanım imkanı bulurlar:
Gıda sektörü
Tekstil sektörü
Temizlik sektörü
Boya işlemleri
Dolum ve ambalaj işlemleri
Montaj hatları
İş makineleri ve
Robotik uygulamalar
Pnömatik Sistemlerin Avantajları
Bu tür sistemlerin çevre dostu olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle egzoz gazı için dönüş hatlarına ihtiyaç duymazlar. Böylece çevreyi kirleten karbon salınımı da ortaya çıkmamış olur. Hidrolik ve pnömatik sistemler açısından önemli olan basıncı depolayan hava depolarının periyodik olarak kontrolünün sağlanmasıdır. Böylece ortaya çıkabilecek riskler önlenmiş olur. Pnömatik sistemler, diğer sistemlere oranla daha ekonomiktir. Sistemde yalnızca hava dolaştığı için yanma ve patlama riski teşkil etmez. Hidrolik ve pnömatik sistemler enerjinin basınçlı hava olarak depolanmasını sağlarlar. Hava depolarının periyodik olarak kontrol edilmesi, sistemin işlerliği açısından yeterli olacaktır. Pnömatik sistemlerin yapım ve montaj aşaması oldukça kolaydır. Eğer sisteme aşırı derecede yüklenilirse, sistem yalnızca devreden çıkar. Büyük ölçüde kazaya sebebiyet vermez. Pnömatik sistemler daha çok otomasyon sistemlerinde kullanıldıkları için ihtiyaç duyulan enerjinin maliyeti düşüktür. Sistemler hızlı çalışır ve böylece işletmeler büyük ölçüde tasarruf yapma imkanını sağlarlar. İş güvenliği açısından da olumlu özelliklere sahiptir. Gördüğünüz gibi hidrolik ve pnömatik sistemler hem ekonomik hem de güvenlidir. Gelin isterseniz bir de pnömatik devre elemanlarına bir göz atalım.
Pnömatik Devre Elamanları Nelerdir?
Hidrolik ve pnömatik sistemlerin çalışabilmesi için öncelikle kompresör elemanına ihtiyaç duyulur. Kompresör basınçlı hava üretilmesini sağlar. Hava filtreleme devre elemanı ise kompresörün ürettiği havanın temiz ve kuru kalmasını sağlar. Havanın temiz ve kuru kalması için ayrıca yağlama ve temizleme sistemlerinden yararlanılır. Hidrolik ve pnömatik sistemler için özel olarak tasarlanan kontrol elemanları vardır. Acil durdurma düğmesi sayesinde, sistemlerde etkin kontrol sağlanmış olur. Regülatör adı verilen eleman sayesinde hava basıncının kontrolü sağlanır. Tıpkı hidrolik sistemlerde olduğu gibi pnömatik sistemlerde de çalışmak son derece pratik ve güvenlidir. Yukarıda bilgisini verdiğimiz pnömatik devre elemanları, sistemin sorunsuz bir şekilde çalışabilmesini sağlar. Hidrolik ve pnömatik sistemler ile ilgili daha fazlasını: https://matege.com.tr/blog yukarıdaki bağlantıda bulabilirsiniz. Peki ya iki sistem arasında ne gibi farklar var? Gelin birlikte öğrenelim.
Hidrolik ve Pnömatik Sistemler Arasındaki Farklar
İki sistem arasındaki en temel fark, hidrolik sistemlerde sıvı akışkanların kullanılması, pnömatik sistemlerde ise hava basıncının kullanılmasıdır. Kullanıldığı alanlara göre de hidrolik ve pnömatik sistemler arasında farklar vardır. Hidrolik sistemler daha çok barajlarda, araba frenleri ve direksiyonlarda kullanım alanı bulur. Pnömatik sistemler ise; havalı frenler, çivi tabancaları, araba montaj hataları ve robotik sistemlerde kullanılır. Hidrolik sistemler kapalı, pnömatik sistemler ise açık olarak tasarlanmıştır. Hidrolik sistemlerin çalışma basıncı 500-5000 psi arasındadır. Pnömatik sistemlerde çalışma basıncı ise 100 psi değerindedir. Hidrolik ve pnömatik sistemlerde farklı tür yağlar kullanılır. Hidrolik sistemlerin bakımı, pnömatik sistemlere göre daha pahalıdır. Çünkü hidrolik sistemlerin çalışabilmesi için birçok bileşen gerekir.